Türk Dil Kurumu’na göre hukuk kelimesi, “Toplumu düzenleyen ve devletin yaptırım gücünü belirleyen yasaların bütünüdür”. Hukuk kavramı etimolojik köken olarak, Arapça “hak” kelimesinin çoğulu olarak dilimize geçmiştir. Arapçada “hak” kelimesinin çoğulu “ah’kak”tır. Hak ve hukuk kelimelerinin farklılığı, normatif bir yapı olarak hukukun, hukuk kuralının korunmaya değer içeriği olarak hak kavramına tanım olanağı sağlar. Gerek Almancadaki hukuk ve hak kavramının “recht” ile karşılanması, gerekse Fransızcadaki “droit” ve İtalyanca’daki “diritto” teknik anlamda bir çok karışıklığa yol açabilmektedir. İngilizcede de bizde olduğu gibi hak karşılığı olarak farklı bir kelime yani “right”, hukuk karşılığı olarak “law” kullanılmaktadır. Hukuk kavramının temel unsuru olan “hak” ise; “bir şeye sahip olmak, kullanma veya yapma ya da yapmama anlamındadır”
Ancak hukuk kavramını açıklamak için sarf edilecek bir kaç cümle ile açıklamak oldukça güçtür. Hukuk nedir sorusu basit bir soru gibi görünse de cevaplaması göründüğü kadar kolay değildir. Kant, kendi zamanı için; “hukukçular hala hukukun tanımını aramakla uğraşıyorlar” derken belli zaman içinde hukukun tanımlanmasıyla ilgili tartışmaların biteceğini umuyordu. Hukuku tanımlama yolundaki çabalar günümüzde de büyük bir gayretle devam etmektedir.
Kantorowicz ve Patterson ise“hukuk bilimi, hukuk ve bilim dışındaki unsurların yardımı olmaksızın işe yaramaz.” demektedir. Hukuk biliminin, pozitif hukuk bilgisiyle sınırlı olmadığını ve hukukun sadece bilimsel (betimleyici veya açıklayıcı) bir açıdan ele alınmasının eksik olacağı açıktır. Hukukun temeli, genel olarak felsefi, sosyolojik ve akli/mantıki boyutlara sahip olduğu için bütün bu boyutların gerektirdiği bilişsel analizlere tabi tutulması gerekir. Bu açıdan bakıldığında ise hukukun bir çok disiplin ile iç içe geçmiş olduğu ve ayrı düşünülemeyeceği açıktır.
Hukuka yönelik uygun tanım, onun yerine getirdiği bütün fonksiyonlarını kapsayacak genişlikte ve aynı fonksiyon alanında yer alan diğer normatif kurallardan ayırt edilebilmesini sağlayacak darlıkta olmalıdır. Böylelikle “Etik”, “Sosyal Olgu” ve “Normatiflik” olarak hukukun üç temel olgusunu belirtebiliriz. İşte bu kavramlar üzerinden ise hukuk pozitif hukuk, doğal hukuk, ideal hukuk ve tarihi hukuk olarak dörde arılmaktadır. İşbu kavramlar üzerinden şekillenen bir hukuk yapısı ile geçmişten günümüze toplumsal adalet düzeni tesis edilmeye çalışılmıştır.
Yanıt Yazınız